Apologeet.nl
Presumptionistische Apologetiek?
Als je denkt dat het verdedigen van het christelijk geloof, of apologetiek, maar een kleine discipline binnen de theologie is, dan zul je misschien verrast zijn dat er verschillende stijlen zijn. Deze stijlen hebben hun eigen uitgebreide literatuur. Er zijn vier hoofdtypen van christelijke apologetiek: Klassiek, bewijskundige, presuppositioneel en fideïsme.
In deze video wil ik met jullie kijken naar de zogenaamde presuppositional apologetiek, wat vrij vertaald kan worden met: ‘vooronderstellende geloofsverdediging’ of ‘presumptionistische geloofsverdediging.’
Nou, dat maakt het er niet makkelijker op, maar ik leg het zo dadelijk wat meer uit. Ik ga niet heel erg de diepte in, maar ik wil graag wat meer uitleggen over wat het is en hoe we het kunnen gebruiken.
Absolute Waarheid
Wij, christenen, hebben vaak het gevoel dat we de Bijbel of het bestaan van God moeten bewijzen. We hebben het gevoel dat, ook al gaan we ervan uit dat de Bijbel waar is, de ander dat niet doet, waardoor we ongemakkelijk proberen te bewijzen wat ons dierbaar is.
De presumptionistische apologeet gebruikt echter een andere benadering. Hij of zij gaat uit van bepaalde vooronderstellingen. Vooronderstellingen bestaan bijvoorbeeld uit bepaalde overtuigingen die ieder mens heeft. Iedereen loopt rond met ideeën waarvan hij of zij gelooft dat ze waar zijn. Dit beïnvloedt natuurlijk hoe we denken, hoe we de wereld om ons heen zien, hoe we bewijs interpreteren en zelfs hoe we het woord van God, de Bijbel, lezen en begrijpen.
Apologetiek is de discipline binnen de theologie waar we leren hoe we een logisch verantwoorde verdediging van ons geloof kunnen geven. Dit betekent dat de presumptionistische apologeet ook een logisch verantwoorde verdediging van het geloof geeft, maar hij doet dit zonder zijn vooronderstellingen te negeren of dat wat hij als vanzelfsprekend beschouwt.
Oké, maar wat nemen we dan als vanzelfsprekend aan of wat veronderstellen we dan? Of met andere woorden, wat moet een christen als absolute waarheid aannemen? Als christenen geloven we absoluut dat God bestaat en dat we Zijn Woord hebben ontvangen. We geloven ook dat Zijn woord de absolute waarheid is. Een christen kijkt dus naar de wereld om hem heen en interpreteert de dingen die hij ziet aan de hand de Bijbel. De Bijbel zou ons fundament moeten zijn in de manier waarop we denken en handelen. Het zou ook onze hoeksteen moeten zijn in de manier waarop we bewijs verklaren.
Ik gebruik de Bijbel als basis voor hoe ik moet denken; hoe ik bewijs moet interpreteren; hoe ik de wereld om me heen moet verklaren; en hoe ik de Bijbel moet lezen. De vooronderstelling van een atheïst is dat er geen God is en dat de waarheid relatief is. Een atheïst gelooft dat de mens de waarheid bepaalt en dus denkt hij, interpreteert hij bewijsmateriaal, en bekijkt hij de wereld en de Bijbel op basis daarvan.
Axioma
Een axioma is een stelling die niet bewezen of weerlegd hoeft te worden; de waarheid ervan wordt als vanzelfsprekend aangenomen. Een presumptionist begint met te geloven dat de Bijbel hèt Woord van God is. De Bijbel wordt hier als axioma gebruikt omdat de waarheid ervan zonder twijfel wordt aangenomen. Een presumptionist zou dit kunnen onderbouwen met de volgende passages:
2 Timoteüs 3:16
Heel de Schrift is door God ingegeven en is nuttig om daarmee te onderwijzen, te weerleggen, te verbeteren en op te voeden in de rechtvaardigheid
Psalm 18:31
Gods weg is volmaakt, het woord van de HEERE is gelouterd, Hij is een schild voor allen die tot Hem de toevlucht nemen.
Spreuken 30:5
ieder woord van God is gelouterd, Hij is een schild voor hen die tot Hem de toevlucht nemen.
De Bijbel lijkt zelf dit standpunt ook in te nemen. Overal zien we dat God Zichzelf voorstelt als een absolute waarheid. Hij wordt niet in twijfel getrokken, want Hij is wie Hij is.
Openbaring 1:8
Ik ben de Alfa en de Omega, het Begin en het Einde, zegt de Heere, Die is en Die was en Die komt, de Almachtige.
Exodus 3:14
En God zei tegen Mozes: IK BEN DIE IK BEN. Ook zei Hij: Dit moet u tegen de Israëlieten zeggen: IK BEN heeft mij naar u toe gezonden.
Filosofisch debat
Wanneer de apologeet deze benadering neemt, probeert hij niet langer allerlei bewijs voor God of Zijn Woord aan te dragen. Het debat verschuift naar de filosofische aspecten van het leven. Omdat de apologeet de Bijbel als zijn of haar axioma heeft genomen, zal deze ook nooit proberen om buiten de Bijbel om te argumenteren.
Daar waar andere apologeten misschien debatteren over archeologie of geologie en hoe dat veld van wetenschap de Bijbel bewijst, gaat een presumptionist niet eens in op het bewijsargument. Hij of zij is er al van overtuigd dat de Bijbel waar is en dat God bestaat, en als zodanig gelooft hij of zij dat de ongelovigen óók weten dat God bestaat en de Bijbel waar is.
Romeinen 1:19-20
omdat wat van God gekend kan worden, hun bekend is. God Zelf heeft het hun immers geopenbaard. Want de dingen van Hem die onzichtbaar zijn, worden sinds de schepping van de wereld uit Zijn werken gekend en doorzien, namelijk én Zijn eeuwige kracht én Zijn Goddelijkheid, zodat zij niet te verontschuldigen zijn.
2 Petrus 3:5-6
Want willens en wetens is het hun onbekend dat door het Woord van God de hemelen er reeds lang geweest zijn, evenals de aarde, die uit water oprijst en in water vaststaat. Daardoor is de wereld die er toen was, vergaan, overspoeld door het water.
Soldaten en bakkers
Soms zullen ongelovigen je vertellen dat je je zaak moet bepleiten zonder de Bijbel te gebruiken. Ik geloof dat een christen dat nooit zou moeten doen. Zelfs als je niet van de presumptionistische apologetiek houdt, is het dom om Gods woord aan de kant te schuiven omdat een ongelovige zich ongemakkelijk zou kunnen gaan voelen bij het horen ervan.
Een presumptionist zal de Bijbel nooit neerleggen! Ze vergelijken dit vaak met een soldaat die zonder wapenrusting ten strijde trekt. Het is alsof je een broodbakker vraagt om zijn brood te bakken zonder oven. Hoe gaat hem dat in hemelsnaam lukken?
Nee, de Bijbel is ons schild en zwaard. Als een atheïst je ooit vraagt om de Bijbel weg te doen, dan zou je een tegenvraag kunnen stellen. Je zou hem kunnen vragen om te bewijzen dat er geen God is door alleen de Bijbel te gebruiken. Dat zou voor hem onmogelijk zijn, want dat betekent dat hij zijn axioma moet opgeven. Ja, atheïsten hebben óók een axioma omdat ze hun waarheid als vanzelfsprekend aannemen. Hun stelling—er is geen God—hoeft volgens hen niet bewezen of weerlegd worden, ze nemen gewoon aan dat ze gelijk hebben.
Laatste gedachten
Ik geloof dat er een tijd en plaats is voor deze stijl van apologetiek. Op Madagaskar is het niet zo moeilijk om er meteen vanuit te gaan dat God bestaat. De meeste Malagasy gaan uit van het bestaan God. In het Westen lijkt dit heel anders te zijn. Toch verwijs ik in de meeste van mijn discussies direct naar de Bijbel. Als mensen dat niet leuk vinden, dan is dat hun probleem.
Maar soms lijkt het beter om mensen, op het gebied van bewijs, een beetje te helpen zodat ze begrijpen dat de Bijbel niet zo raar is als dat ze dachten.
Een interessant feit in de Bijbel is dat de profeten en apostelen ook nooit geprobeerd hebben om Gods bestaan te bewijzen. Ze begonnen met de aanname dat God gewoon bestaat, en ze gebruikten altijd de Schrift om hun punt te maken.
Handelingen 17:2-3
En Paulus ging naar zijn gewoonte bij hen naar binnen en drie sabbatten lang ging hij met hen in gesprek vanuit de Schriften. Hij opende die en zette voor hen uiteen dat de Christus moest lijden en opstaan uit de doden, en dat deze Jezus de Christus is, Die ik – zo zei hij – u verkondig.
Als deze stijl van apologetiek goed wordt toegepast, kan het de ongelovige helpen om zich te realiseren dat hijzelf degene is die zijn ideeën moet rechtvaardigen, en niet de christen. Op die manier ontdekken ze misschien dat ze het tegen de Almachtige Zelf moeten opnemen en niet zo zeer tegen ideeën van de christenen.
Outro
Hoe dan ook, laat me weten wat je ervan vindt in de commentaren. Misschien ben je het niet eens met bepaalde dingen? Laat gewoon een reactie achter. Denk eraan! Ik ben vooral actief op mijn Odysee kanaal. Je vindt een link naar dat kanaal in de beschrijving van deze video of op mijn website. En vergeet vooral niet om je te abonneren als je een melding wilt ontvangen van een nieuwe video!
Ik stel jullie gebeden en steun zeer op prijs! Kijk in de beschrijving van deze video om te zien hoe je me kunt helpen. Ik zal daar ook een link plaatsen naar zowel de Nederlandse als de Engelse transcripties van deze video.
Gods zegen, bedankt voor het kijken en, zo de Heer wil, zien we elkaar in de volgende video!
