Apologeet.nl
Gekke christen, God is toch tegen kapitalisme?Sommige woorden lijken enorm gewichtig te zijn. Kapitalisme is zo’n woord. Democratie is er ook één. In een vorige video had ik het al over democratie in de zin van vrijheid. In die video zei ik ook dat een christen vrijheid moet bevorderen. Vrijheid van meningsuiting, religie en de vrijheid om eigendom te hebben.
Maar nu duikt deze vraag op. Is de Bijbel tegen het kapitalisme? Het beantwoorden van deze vraag is niet zo eenvoudig als het lijkt.
Kapitalisme
Ik zou kunnen zeggen dat de Bijbel het kapitalisme niet afkeurt, omdat er ook positief geschreven is over het hebben van je eigen bezit.
Spreuken spreekt bijvoorbeeld over het opzetten van een goed bedrijf door een betrouwbare vrouw:
Spreuken 31: 10; 16 (HSV) “Wie zal een deugdelijke vrouw vinden? Haar waarde gaat die van robijnen ver te boven. […] Zij zet haar zinnen op een akker, en verwerft die, van de vrucht van haar handen plant zij een wijngaard.”
Nou, ik kan je vertellen, als je zo’n dame vindt, kun je jezelf als een gelukkig man beschouwen! Met een vrouw als deze hoef je je geen zorgen te maken, zolang je haar maar haar ding laat doen! Dus het lijkt erop dat het starten van een bedrijf geen probleem is voor God.
Socialisme
Maar nu hebben we ook delen waarin God het socialisme lijkt te bevorderen.
Handelingen 2:44-45 (HSV) “En allen die geloofden, waren bijeen en hadden alle dingen gemeenschappelijk; en zij verkochten hun bezittingen en eigendommen en verdeelden die onder allen, naar dat ieder nodig had.”
Dit was toen de kerk begon. Ze beschouwden al hun goederen gemeenschappelijk. Je zou kunnen zeggen dat de Bijbel dit beschrijft als het ideaal voor de Kerk van Christus. Het lijkt erop dat gelovigen persoonlijke bezittingen moeten opgeven voor het grotere goed.
Dus welke is het?
Het antwoord is: Allebei en geen van beide. U ziet dat beide systemen gebreken vertonen. In theorie klinken ze misschien goed, maar zoals veel dingen in het leven lijden ze onder menselijke zonde.
Kapitalisme
Ik zal mezelf verduidelijken met een voorbeeld. In de kapitalistische wereld hebben we de opkomst van veel kleine bedrijven gezien. Hardwerkende mensen die een winkel, een restaurant, een bakkerij enzovoort begonnen. Maar nu komt er een grote jongen naar de stad. Laten we zeggen een bedrijf genaamd Burger Champion. Nu kijkt Burger Champion naar de rivalen in die stad. Een kleine snackbar en een theesalon naast de plaatselijke bakkerij. Het hoofdkantoor van Burger Champion denkt … “Hmm, laten we hamburgers binnen gooien voor slechts 50 cent en laten we twee gratis donuts geven bij het kopen van koffie.” Burger Champion hoeft niet meteen winst te maken. Ze zijn groot en het verlies op deze ene locatie maakt voor het hele bedrijf geen groot verschil uit. Nu moeten de klanten van de snackbar en theesalon kiezen. Gaan ze minder betalen bij Burger Champion of blijven ze en betalen ze meer? Velen zullen vertrekken en als de eigenaren van de snackbar en bakkerij geen manier vinden om dit te compenseren, zullen ze moeten stoppen of gaan ze waarschijnlijk failliet. Burger Champion wordt de enige in de stad en kan zijn prijzen, zonder al te veel risico, aanzienlijk verhogen.
Ik heb het voorbeeld van Burger Champion verzonnen, maar we weten dat dit overal in de echte wereld is gebeurd, ook op internet. Amazon begon met zeer lage prijzen. Ze konden dit doen omdat ze een aantal rijke investeerders hadden. Na jaren zonder winst te hebben gedraaid en zelfs geld te hebben verloren, werden ze een van de grootste online winkels. De meeste anderen konden het zich niet veroorloven hun prijzen te verlagen, dus moesten ze stoppen. Maar ga nu eens kijken op Amazon en je zult zien dat sommige producten niet veel goedkoper zijn dan in je plaatselijke winkel, sommige producten zijn zelfs duurder.i
Socialisme.
Stel je een aantal leuke innovatieve bedrijven voor, die werken aan het verbeteren van robot prothesen. Normaal gesproken zullen ze met elkaar moeten concurreren. Welke producten zijn het beste als het gaat om betaalbaarheid en kwaliteit? Deze bedrijven zullen hun best moeten doen om een prachtig product te maken en zullen vele uren besteden aan het verkennen en testen van hun goederen. Nu besluit een nieuwe regering dat het tijd is om een einde te maken aan alle ongelijkheid. In een ijverige poging besluiten ze dat het beter is om deze bedrijven te gaan controleren. We willen natuurlijk niet dat het bestuur rijker wordt over de ruggen van de arbeiders, toch? De regering zal dus nieuwe wetten invoeren om ervoor te zorgen dat de normale arbeiders net zo goed worden betaald als de ingenieurs. Na verloop van tijd moeten de bedrijven ook de controle over de nieuwe investeringen aan de overheid overgeven. Het bedrijf kan geen deals meer sluiten met producenten van bijvoorbeeld hydraulische systemen. Nee, deze deals moeten worden gecontroleerd om ervoor te zorgen dat alle bedrijven een gelijk aandeel krijgen. Het klinkt allemaal zo goed, maar in werkelijkheid zien we dat het systeem in eerste instantie een paar jaar werkt, maar dan zichzelf begint te vernietigen. De economie stopt met groeien, ingenieurs kunnen hun creativiteit niet volledig gebruiken, fabrieksarbeiders vinden het niet erg om te zeggen dat ze ziek zijn, want hun betaling zal sowieso nooit veranderen. Geen promotie, geen onderscheidingen en geen eigendomsgevoel bij de arbeiders. Venezuela is een voorbeeld van een land met een veelbelovende economie totdat het socialisme het overnam. Armoede is nu regel en de macht is in handen van enkelen.ii
Meer kapitalisme dan socialisme
Zoals je ziet, hebben beide systemen hun problemen wanneer ze niet goed genoeg worden gereguleerd. De Bijbel leert ons dat het oké is om een eigen bedrijf te hebben. Deze belofte begon al toen er werd gezegd dat Israël het land in delen zou splitsen, zodat elke stam zijn aandeel kon hebben.
Numeri 26:55 (HSV) “Het land zal echter door het lot verdeeld worden; volgens de namen van de stammen van hun vaderen zullen zij het in erfelijk bezit nemen.”
Elke familie kreeg een stuk land toegewezen,iii en men geloofde dat dit stuk land moest blijven, zo niet in het bezit van de familie, dan tenminste in het bezit van de clan. Er mag dus geen verkoop van grond plaatsvinden.
Het positieve van deze overeenkomst is natuurlijk dat iedereen bepaalde vaardigheden kan ontwikkelen zonder zich zorgen te hoeven maken dat ze de huur voor hun land niet kunnen betalen. Als je hard werkte, zou je meer kunnen verdienen. Hard werken werd gepromoot met het idee van meer welvaart.
Spreuken 14:23 (HSV) “Bij alle zwoegen is er overschot, praatjes leiden slechts tot gebrek.”
Spreuken 22:29 (HSV) “Hebt u iemand gezien die vaardig is in zijn werk? Hij zal ten dienste van koningen gesteld worden, maar ten dienste van onaanzienlijke lieden zal hij niet gesteld worden.”
Deze houding is ook in het Nieuwe Testament te vinden.
2 Timoteüs 2: 6 (HSV) “De landbouwer die zware arbeid verricht, moet als eerste in de vruchten delen.”
Kolossenzen 3:23 (HSV) “En alles wat u doet, doe dat van harte, als voor de Heere en niet voor mensen,”
Ik geloof dat de Bijbel kapitalisme meer promoot dan socialisme. Waarom? Welnu, alle gelijkheid waarover de Bijbel spreekt, is gelijkheid in onze wezelijkheid. Mensen zijn allemaal naar Gods beeld geschapen, maar ze zijn niet allemaal hetzelfde. Tegenwoordig hebben de linkse partijen het woord ‘gelijkheid’ gekaapt. Ze zorgen ervoor dat het ‘in alles hetzelfde’ betekent. Dit is gewoon niet wat de Bijbel zegt. De Bijbel erkent dat sommigen betere leiders zijn dan anderen. Sommigen kunnen meer verantwoordelijkheid dragen, zijn sterker, intelligenter en sommigen zijn ijveriger dan anderen. Toch zijn alle mensen gelijk geschapen naar Gods beeld. Sommigen maken dit idee graag belachelijk en zeggen dat de Bijbel slavernij promoot en dat de Bijbel daarom geen gelijkheid bevordert. Voor deze mensen heb ik een heel leuk essay om te lezen, je vindt de link in de beschrijving van deze video. Lees het… tenzij je bang bent om van gedachten te veranderen.
Terwijl God hard werken en meer geld verdienen bevordert, ziet Hij ook het probleem van het omgaan met mensen. Mensen zijn niet altijd bereid zijn God te eren in hun werk en het is vooral vanwege deze houding dat ze het anderen het leven zuur maken. Dan hebben we ook de groepen die gewoon niet erg fortuinlijk zijn en weer anderen maken verkeerde beslissingen. Kijk om je heen en je zult veel armoede zien. Het is om deze reden dat God sociaal gedrag bevordert. Geen socialistisch gedrag, nee, want socialisme is gedwongen gedrag. God wil dat we sociaal zijn in de zin van hartelijkheid, barmhartigheid en gastvrijheid.
2 Korintiërs 9: 7 (HSV) “Laat ieder doen zoals hij in zijn hart voorgenomen heeft, niet met tegenzin of uit dwang, want God heeft een blijmoedige gever lief.”
De bijbel waarschuwt ook voor het hebben van te veel rijkdom. Er staat niet dat je niet teveel zou mogen verdienen. Nee, maar het leert ons wel dat geld zo belastend kan worden dat het ons van God wegtrekt. Met die waarschuwing in gedachten kunnen we ook lezen over de geneugten van geven.
Hebreeën 13:16 (HSV) “En vergeet het weldoen en het onderlinge hulpbetoon niet, want aan zulke offers heeft God een welgevallen.”
1 Johannes 3:17 (HSV) “Wie dan de goederen van de wereld heeft, en zijn broeder gebrek ziet lijden, maar zijn hart voor hem toesluit, hoe kan de liefde van God in hem blijven?”
Geven is God eren
Daarom zei ik ‘allebei en geen van beide’. De Bijbel leert ons dat we ons uiterste best moeten doen om onze gaven te gebruiken, maar dat we ons vertrouwen alleen op God moeten stellen.
1 Timoteüs 6:17 (HSV) “Beveel de rijken in deze tegenwoordige wereld dat zij niet hoogmoedig zijn, en hun hoop niet gevestigd houden op de onzekerheid van de rijkdom, maar op de levende God, Die ons alle dingen in rijke mate verschaft om ervan te genieten;”
Geld verdienen is geweldig en je eert God als je zorgt voor de minder bedeelden. Een beroemde tekst is te vinden in Spreuken 3: 9 en 14:31
“Vereer de HEERE met je bezit, met de eerstelingen van heel je opbrengst,”
“Wie een geringe onderdrukt, smaadt diens Maker, maar wie zich over een arme ontfermt, eert Hem.”
Vrijwillig geven
Zoals eerder vermeld, zijn onze, door mensen gemaakte, samenlevingen verre van perfect. Noch het kapitalisme, noch het socialisme werken 100% perfect. Mijn, uiteraard volkomen onbevooroordeelde, mening is dat àls we moeten kiezen, we voor kapitalisme moeten kiezen. Vrijwillig schenken uit welverdiende rijkdom kan alleen plaatsvinden in een kapitalistische samenleving.
Nieuwe aarde
God beloofde alles nieuw te maken. Degenen die ervoor kiezen om bij Jezus Christus te horen, zullen deze nieuwe wereld beërven. Het is één van de grootste beloften uit Gods woord. De grootste belofte is al vervuld in Zijn Zoon Jezus Christus, die stierf en op de derde dag weer opstond. Hij nam onze zonden weg en door dat te doen, mogen we voor eeuwig bij Hem zijn.
Jesaja 65: 21-22 (HSV) “Zij zullen huizen bouwen en erin wonen, zij zullen wijngaarden planten en van hun vrucht eten. In wat zij bouwen, zal geen ander wonen, van wat zij planten, zal geen ander eten. Want de dagen van Mijn volk zullen zijn als de dagen van een boom, en Mijn uitverkorenen zullen lang genieten van het werk van hun handen.”
Op de nieuwe aarde zullen we dus onze eigen huizen mogen bouwen en tuinen planten en genieten van het werk van onze eigen handen. Het wordt een geweldige plek om te zijn.
Jesaja 65:25 (HSV) “Een wolf en een lammetje zullen gezamenlijk weiden, een leeuw zal stro eten als een rund, een slang – zijn voedsel zal stof zijn.”
Ik hoop van harte je daar te ontmoeten! Zittend onder onze eigen wijnranken en vijgenbomen met niemand in de buurt om ons bang te maken, want de Heer zal daar voor altijd bij ons zijn (Micha 4:4).
Eindnoten
i https://www.fundable.com/learn/startup-stories/amazon
ii How’s Socialism Doing in Venezuela? <https://www.youtube.com/watch?v=CCIdm3cM6zQ>
iii Zie ook: Numbers 26:52–54, 33:54; Joshua. 13–22
