Apologeet.nl
Wat je niet moet zeggen tegen een atheïstof, Hoe je niet met een atheïst moet debatteren…
Wat je niet moet zeggen tegen een atheïst of hoe je niet moet debatteren met een atheïst. Twee verschillende benaderingen van hetzelfde onderwerp volgens mij. Allereerst wil ik dit zeggen: Ik debatteer niet graag met atheïsten, sceptici of wie dan ook die zegt niet in God te geloven. Ik ga liever ergens met hen zitten om te genieten van een goede kop koffie en een respectvol gesprek. Ik besef natuurlijk wel dat velen van jullie vroeg of laat betrokken raken bij debatten of gesprekken met ongelovigen. Misschien bent je slechts toeschouwer en luistert je naar beide kanten. Misschien bent jij degene die daadwerkelijk debatteert. Het is dan goed om te weten dat je als christen misschien bepaalde uitspraken, bepaalde veronderstellingen beter kunt vermijden. In deze video wil ik er een paar bespreken.
Wat is een debat?
Maar wat is een debat en wat is een discussie. Vreemd genoeg is dit niet voor iedereen hetzelfde. Ik heb bijvoorbeeld in Engeland gestudeerd. De Britten veel minder direct dan de gemiddelde Nederlander. Dus als ik dacht dat ik gewoon met de leraar over bepaalde onderwerpen discussieerde, hadden mijn medestudenten, en ook de leraar, allemaal het gevoel dat ik aan het debatteren was. Nee, ik wilde gewoon worstelen met het onderwerp, dat is alles. Officieel is het woord ‘discussie’ een synoniem van het woord ‘debat’. Maar ik denk dat men over het algemeen een discussie als minder agressief beschouwt dan een debat.
In het algemeen geloof ik dat debatten, vooral die op sociale media, niet zozeer gaan over het vinden van de waarheid, maar meer over wie er wint of over het gelijk krijgen, wat er ook gebeurt—en‘winnen’ wordt dan al snel het doel in zichzelf. We kennen allemaal dit gevoel wel, toch? Soms blijven we ruziën en vechten, zelfs als we diep van binnen al lang beseffen dat we het mis hebben. Pas op voor deze houding! Eerlijk waar! Soms is het beter om te stoppen en gewoon toe te geven dat je niet alle antwoorden hebt. Dit betekent niet dat je je geloof in de Heer moet opgeven. Nee, verre daarvan. Maar het zal je tot eer strekken als je kunt toegeven dat je gewoon niet alle dingen weet. Ik zeg vaak tegen mensen dat ik, als ik de tijd heb, eerst over een bepaald onderwerp wil nadenken voordat ik ze antwoord geef. Meestal levert dat respect op van de ander.
Atheïsten zijn immoreel
Laat ik beginnen met het eerste ‘niet doen’. Ik krijg wel eens de spreekwoordelijke rillingen op mijn rug als ik christenen hoor zeggen dat atheïsten geen moraal hebben. Moraal komt inderdaad van God, onze Schepper. Maar je kunt niet zomaar aannemen dat mensen, die zonder God leven, geen moraal hebben. Moraal zit ingebakken in de hele mensheid. Daarom zal de normale atheïst (niet de fundamentalistische) meteen zeggen dat verkrachting bijvoorbeeld verkeerd is.
Geloof het of niet, maar veel atheïsten zijn best aardige mensen. Ik ken atheïsten die uitgesproken pro-life zijn. Je kunt niet tegelijkertijd immoreel en pro-life zijn. Tijdens de Covid-19 periode heb ik veel atheïsten gezien die zich, net als ik, volledig verzetten tegen de antidemocratische maatregelen van regeringen. Ze verzetten zich tegen gedwongen vaccinatie, politiegeweld, beperking van de vrije meningsuiting, enzovoort. Ja, ik zag atheïsten met wie ik, wat betreft deze zaken, duidelijk op één lijn zat, terwijl veel christenen het daarentegen allemaal maar lieten gebeuren. Nee, vertel me niet dat ze niet moreel kunnen zijn of dat ze het goed niet van kwaad kunnen onderscheiden. Dat kunnen ze wel!
Ik ben het ermee eens dat bepaalde morele ideeën niet passen binnen het èchte atheïstische wereldbeeld. Strikt genomen zou een atheïstisch, naturalistisch wereldbeeld geestelijk gehandicapten vanuit evolutionair oogpunt als ongewenst moeten beschouwen. Het feit dat veel atheïsten dit idee niet onderschrijven, is eenvoudigweg omdat ze allemaal profiteren van, en opgevoed worden in, het Judeo-Christelijke wereldbeeld, dat het grootste deel van onze westerse samenlevingen en onze eigen persoonlijke morele inzichten heeft gevormd.
Maar laten we de vraag nu eens omdraaien. Als atheïsten niet moreel kunnen zijn omdat ze niet in God geloven, zou dat betekenen dat alleen christenen moreel kunnen zijn, toch? Nu hebben we een probleem. Ik bedoel, Jezus kan gemakkelijk worden beschouwd als een super morele man! En wij moeten Zijn voorbeeld volgen… Nou, ik weet niet hoe het met jou zit, maar ik lijk die norm steeds weer te overtreden. We worden geacht liefdevol, vreugdevol, vreedzaam, geduldig, vriendelijk, zachtaardig en zelfbeheersend te zijn. Misschien bent jij dat allemaal wel, maar ik verzeker je, als het in het christendom gaat om de meest morele mensen, dan zijn we hopeloos verloren. Nee, het christendom draait om ellendige mensen die vergeven zijn door de genade van God.
Het staat in de Bijbel.
Omdat de Bijbel het zegt! Ja ja, ik weet het, ik weet het! De Bijbel is onze gids, de Bijbel heeft alle autoriteit. Ook de presuppositionalisten zullen je vertellen dat je alleen via de Bijbel moet argumenteren. Dus, ook al probeer ik de Bijbel te gebruiken in al mijn redeneringen, ik ben een beetje voorzichtig met alleen maar te zeggen "omdat de Bijbel het zegt". Atheïsten accepteren de Bijbel niet. "Wat maakt het uit, hoe weet je dat de Bijbel waar is?" zullen ze zeggen. En voor je het weet gaat het hele gesprek een andere kant op.
Nee! Laat de Bijbel niet op je boekenplank liggen, het is je ultieme gids. Probeer je gewoon niet te verschuilen achter deze zin. Als je het antwoord niet weet… Geef het gewoon toe, en dan kun je zeggen dat je de Bijbel wilt vertrouwen in deze specifieke kwestie.
Wetenschap is slecht!
Veel atheïsten zijn trots op hun inzichten en hun wetenschappelijke benadering van het leven. Als reactie daarop zien we dat veel christenen een tegenovergesteld standpunt innemen. Sommige gaan zelfs verder door te zeggen dat dè wetenschap per definitie anti-God is. Maar het feit dat je dit hoort of leest op het internet is te danken aan de wetenschap. Toen ik in de rimboe van Madagaskar woonde, heb ik veel baat gehad bij de wetenschap. Waar zou ik zijn geweest zonder antibiotica, malaria en andere medicijnen tegen parasieten. Wetenschap is geweldig!
Zuivere wetenschap is in wezen helemaal niet atheïstisch. Ik geloof zelfs dat wetenschap niet puur naturalistisch is. Sommige atheïsten willen je dat doen geloven, maar het is gewoon niet waar. Wetenschap gaat over het vinden van antwoorden en het verklaren van de dingen die we om ons heen zien. Ergens in de geschiedenis hebben bepaalde mensen de wetenschap gekaapt voor hun eigen doeleinden. Ze stonden erop dat de wetenschap het bovennatuurlijke niet in ogenschouw mag nemen en beroofden de wetenschap van een zeer belangrijk onderdeel, namelijk onbevooroordeeld zijn. Uitzoeken wat een medicijn voor uitwerking heeft op het lichaam is één ding—dat is gemakkelijk te controleren en uit te proberen door experimenten. Maar zuiver naturalistische wetenschap kan niet tot een bevredigend antwoord komen als het gaat om bijvoorbeeld historische vraagstukken. Niet alle zaken kunnen zuiver naturalistisch worden beantwoord. We moeten niet denken dat de wetenschap alle antwoorden heeft, maar we kunnen niet zomaar zeggen dat de wetenschap slecht is. Ook moeten we voorzichtig zijn om God als kurk te gebruiken wanneer de wetenschap geen antwoord kan geven. Op dezelfde manier moeten atheïsten voorzichtig zijn met het bij voorbaat verwerpen van het bovennatuurlijke.
Wetenschap is prachtig! Christenen zouden de wetenschap moeten omarmen, net zoals onze gelovige voorouders deden. Maar we moeten de ‘wetenschap’ niet in al haar ideeën volgen. Vooral de historische gebeurtenissen zijn zeer moeilijk te bewijzen. Een christen moet in alles zijn Heer volgen. Dat betekent dat we soms bepaalde wetenschappelijke ideeën moeten verwerpen. De zogenaamde wetenschappelijke evolutietheorie wijs ik van harte af. Net zo verwerp ik wetenschappelijk onderzoek naar het verbeteren van het menselijk lichaam door nanotechnologie. Maar aan de andere kant, als nanotechnologie betekent dat het gemakkelijker wordt om bepaalde vormen van kanker aan te pakken, zou ik het omarmen. Zie je, het grensgebied waarin we onze weg moeten vinden is niet altijd even duidelijk.
Als een atheïst zijn of haar gelijk wil halen via de wetenschap, moeten we niet roepen dat we de wetenschap afwijzen! Accepteren we alle wetenschappelijke uitkomsten? Nee! Feit blijft dat veel debaters zullen proberen bepaalde bevindingen voor hen te laten werken. We moeten ons beseffen dat de wetenschap het vele malen bij het verkeerde eind heeft gehad, en dat dit is waar het in de wetenschap om gaat. De wetenschap is bedoeld om haar onwetendheid toe te geven en op zoek te gaan naar betere gegevens.
Wetenschap is prachtig, maar Gods woord is nog beter.
Psalm 119:89
Voor eeuwig, HEERE staat Uw woord vast in de hemel.
En Jesaja 40:8
Het gras verdort, de bloem valt af, maar het Woord van onze God bestaat voor eeuwig.
Het moet God zijn!
Deze sluit aan bij de vorige. Als er iets gebeurt dat moeilijk te verklaren is, moeten we voorzichtig zijn met dit cliché: "dat moet het werk van God zijn, hoe zou je het anders kunnen verklaren?". Natuurlijk geloven we dat God absolute controle heeft. Als een motorrijder met volle snelheid tegen een vrachtwagen botst en alleen zijn pink breekt, zou ik toch echt zeggen dat God hem gespaard heeft. Maar de motorrijder zou kunnen zeggen dat hij gewoon een spoedcursus heeft gehad en wist hoe hij zich schrap moest zetten voor een eventuele botsing. Misschien is het een betere tactiek om te zeggen dat je God zult danken dat hij deze cursus heeft gehad. Ik weet het! Je wilt hem ervan overtuigen dat het God was! Maar wees bedachtzaam
Mattheüs 10:16
Zie, Ik zend u als schapen te midden van de wolven; wees dus bedachtzaam als de slangen en oprecht als de duiven.
Je moet gewoon geloven
Bedoel je te zeggen dat je niet kunt uitleggen wat je gelooft? Of bedoel je dat je geen idee hebt hoe je bepaalde vragen moet beantwoorden. Dat is geen probleem! Ik bedoel, je kunt niet alles weten toch? Geef gewoon toe, wees eerlijk en ga verder. "Ja, maar die atheïst denkt misschien dat hij de strijd heeft gewonnen!" Nou en! Tenzij je in een officieel debat zit, met een publiek, is dat toch niet zo’n groot probleem? Veel mensen respecteren eerlijkheid. Ook als die persoon de overwinning uitroept, hij of zij zal naar huis gaan, wetende dat je eerlijk was. Maak er geen puinhoop van. Je ontmoet vast en zeker die ene persoon die net iets meer kennis heeft dan jij. Zelfs als je geduld op is. Stuur de ander niet weg met een dooddoener: "wacht maar tot je het ècht snapt!".
Zonder God is er geen Liefde
Bedoel je te zeggen dat een atheïst niet van zijn kinderen of zijn vrouw kan houden? Is dat echt wat we denken? Deze sluit aan bij de vraag of atheïsten moreel kunnen zijn. God is liefde! Dat is waar en dat kunnen we terug zien in Zijn schepping. Liefde is zo diep geworteld in ons wezen, dat het moeilijk voor te stellen is dat een atheïst geen liefde zou kunnen hebben.
Zeggen dat een atheïst niet kan liefhebben is eigenlijk toegeven dat het atheïstische wereldbeeld waar is. Wij, christenen, moeten volledig bewapend met Gods geestelijke wapens naar het strijdtoneel komen. Dat betekent dat wij alle discussies moeten benaderen binnen en vanuit ons christelijke wereldbeeld. Jezus ging in al zijn gesprekken volledig uit van het bestaan van God. Wij kunnen niet met minder toe. Zeker, het naturalistische wereldbeeld kan immateriële zaken als liefde of moraliteit niet verklaren, maar wij, christenen, komen toch zeker niet met een atheistisch wereldbeeld naar dit debat?
Dus vanuit het Judeo-Christelijke wereldbeeld gezien, kan iedereen liefhebben. Hou op anderen te beledigen door te zeggen dat ze geen liefde hebben. Ik zou deze weg nooit inslaan. Bovendien, atheïsten komen meestal toch wel met een verklaring. “Zie je,” zeggen ze, “vanuit evolutionair oogpunt is het veel heilzamer om mensen lief te hebben.” En nu beland je in een eindeloze discussie over mogelijke evolutionaire scenario’s.
Je weet niets over vrede
Als zendeling op Madagaskar, één van de armste landen ter wereld, weet ik dat we ook gesponsord worden door ongelovige mensen. Vaak zijn ze niet echt enthousiast over het feit dat ik het evangelie predikt, maar ze vinden het wel een goed idee dat we anderen helpen met gezondheidszorg en humanitaire basiszaken.
Ik kom veel ongelovigen tegen die hun kostbare tijd besteden aan liefdadigheid, die doneren aan goede doelen, en die daadwerkelijk hun luxueuze huizen achterlaten om hier op Madagaskar te komen wonen. Als ik met hen praat, ervaar ik bij hen een echt verlangen om de mensen vrede en welvaart te brengen.
Nogmaals, ik ben er volledig van overtuigd dat dit voortkomt uit het aangeboren gevoel voor moraliteit. Voor mij persoonlijk is dit het zoveelste bewijs van Gods bestaan. Dus, in plaats van een atheïst te vertellen dat hij niets van vrede weet, kunnen we overwegen hem te bedanken voor het feit dat hij probeert zijn steentje bij te dragen. Dat tenminste wat ik doe, ik bedank de werkers die helemaal naar dit land zijn gekomen om te helpen. Dit is echter niet altijd wederzijds. Veel humanitaire werkers begrijpen niet wat de prediking van het Evangelie te maken heeft met het brengen van vrede. Sommigen gingen zelfs zo ver om me te vertellen dat ik daar beter mee kon ophouden en maar moest teruggaan naar mijn land. Maar eerlijk gezegd, zien veel anderen wel de waarde in van het helpen van de mensen op een holistische manier. Maar voordat ik dit zijspoor induik, wil ik wijzen op een artikel dat ik vele jaren geleden over dit onderwerp heb geschreven:
Waarom zending er toe doet – bezien vanuit seculier oogpunt
Atheïsten zijn gewoon boos op God
Ik zal het maar bekennen… ik heb dit argument zelf ook vrij vaak gebruikt. Ik gebruikte het meestal toen een atheïst op een heel vervelende en boze manier commentaar gaf op één van mijn videos. Maar ik heb ook atheïsten ontmoet die teleurgesteld leken te zijn in christenen en de kerk in het algemeen. Ze distantieerden zich van alles wat met de kerk te maken had. Ja, deze mensen kunnen boos en/of verbitterd overkomen.
Nee, ik denk dat veel atheïsten atheïstisch zijn geworden door de dingen die ze hebben gelezen, bestudeerd en gehoord. Ze hebben gevolgd waarvan ze geloven dat de waarheid is. Deze zogenaamde waarheid ligt meestal besloten in stoutmoedige beweringen van sommigen in de wetenschappelijke gemeenschap. Veel atheïsten waren vroeger christenen. Jammer genoeg werden hun twijfels niet, of gebrekkig, beantwoord binnen de kerk, dus gingen ze op zoek naar bevredigende antwoorden buiten de kerk. Het zou niet eerlijk zijn om te zeggen dat ze hun ongeloof gewoon gebruiken als een masker voor hun haat tegen God. Zeker, er zijn er die boos zijn op God, maar de meesten zijn dat niet.
Negeer hun argumenten op voorhand
Zoals ik al zei, waren veel atheïsten vroeger christen. Dat betekent vaak dat ze een tijd lang hebben geworsteld met Gods woord, de Bijbel. Velen van hen weten wat er in de Bijbel staat. Let wel, weten wat er staat betekent niet dat ze het begrijpen. Ze hebben argumenten om het niet te geloven. Het feit dat ik bepaalde vragen waar ik geen antwoord op heb even parkeer voor later, betekent niet dat ik beter ben. Er zijn vragen waarop ik moeilijk een antwoord kan vinden.
Sommige christenen gaan zo ver dat ze zeggen dat deze atheïsten nooit de juiste inzichten hadden omdat ze de Heilige Geest niet hadden—anders zouden ze Gods woord nooit in twijfel hebben getrokken. Ik zou heel voorzichtig zijn om dat te zeggen als ik jou was! Zou dat betekenen dat als ik vragen heb dit komt omdat ik de Heilige Geest niet in me laat werken? Ik twijfel sterk aan dat idee.
In plaats daarvan moeten we luisteren naar hun argumenten. Je hoeft die argumenten niet te omarmen, maar luisteren helpt je te begrijpen wat de persoon ervan weerhoudt om te geloven, om Christus te vertrouwen. Het geeft niet als je niet alle antwoorden kunt geven. Je hebt tenminste laten zien dat je bereid bent te luisteren. Later kun je verdergaan waar je gebleven was, en misschien heb je dan wel een paar briljante inzichten ontvangen juist voor die specifieke persoon.
Ik heb geen bewijs voor God, ik geloof het gewoon… en dat zou jij ook moeten doen!
Waarom zou je dit in vredesnaam zeggen? Als er geen bewijs is voor iets, inclusief God, moet je het niet accepteren. Geloof is niet blind. Blindelings iets geloven zonder enig bewijs is niet echt geloof. Je hebt tonnen aanwijzingen en bewijzen voor het bestaan van God. Als u geen van deze bewijzen en aanwijzingen kent, zou ik je willen adviseren die eerst te onderzoeken voordat je gaat proberen atheïsten te overtuigen.
Denk aan deze tekst: Romeinen 1:20
Want de dingen van Hem die onzichtbaar zijn, worden sinds de schepping van de wereld uit Zijn werken gekend en doorzien, namelijk én Zijn eeuwige kracht én Zijn Goddelijkheid, zodat zij niet te verontschuldigen zijn.
En hoe zien we deze tekst? Hebreeën 3:4
Immers, elk huis wordt door iemand gebouwd, maar Hij Die dit alles gebouwd heeft, is God.
Als je accepteert dat een huis, een schilderij of een laptop een ontwerper en bouwer heeft, dan ben je niet ver verwijderd van het idee dat ons immens complexe universum ook een bouwer heeft. Dit soort aanwijzingen liggen voor het oprapen!
Afsluiten
Denk eraan, het enige wat je wilt winnen is zijn of haar ziel voor de eeuwigheid. Zoals ik al zei, lijken debatten een diep verlangen op te wekken om te winnen, wat er ook gebeurt! Het is leuk als je de argumenten van je tegenstanders volledig kunt ‘vernietigen’, maar wat heb je eraan als je ze niet voor Christus kunt winnen. Akkoord, het kan het publiek helpen om de argumenten voor of tegen het christendom te ‘wegen’. In dat geval zou een goede christelijke debater die ene twijfelende persoon kunnen helpen om zich om te draaien en Christus als zijn of haar Verlosser te aanvaarden. Maar buiten de ring zou ik niet te veel tijd besteden aan winnen.
1 Korintiërs 9:19-23
Want terwijl ik vrij ben van allen, heb ik mijzelf toch voor allen tot slaaf gemaakt om meer mensen te winnen. En ik ben voor de Joden geworden als een Jood, om Joden te winnen. Voor hen die onder de wet zijn, ben ik geworden als onder de wet, om hen die onder de wet zijn te winnen. Voor hen die zonder de wet zijn, ben ik geworden als zonder de wet – hoewel niet zonder de wet van God, want ik sta onder de wet van Christus – om hen te winnen die zonder de wet zijn. Ik ben voor de zwakken geworden als een zwakke, om de zwakken te winnen. Voor allen ben ik alles geworden, om in ieder geval enigen te behouden. En dit doe ik ter wille van het Evangelie, opdat ik daarvan ook zelf deelgenoot zou worden.
Nee, Paulus leert ons niet dat we hetzelfde moeten doen als de ongelovigen. Hij probeert ons te leren de ideeën en het standpunt van een ander te onderzoeken. We moeten met de ander gaan zitten en proberen naar zijn argumenten te luisteren. Proberen te achterhalen waar de ander vandaan komt. Waarom geloven ze wat ze geloven? Paulus probeerde niet altijd te ‘winnen.’ Hij accepteerde dat mensen op hem neerkeken—als hij daardoor sommigen voor Christus kon winnen, vond hij dat de moeite waard. Daarom zegt hij dat hij het allemaal doet omwille van het evangelie. Omdat hij wil delen in de zegeningen ervan, samen met hen die gered zijn.
Laatste informatie
Hoe dan ook! Laat me je gedachten weten in de commentaren van de video of het artikel hieronder. Vergeet niet! Ik ben vooral actief op mijn Odysee kanaal. Je vindt een link naar dat kanaal in de beschrijving van deze video. Misschien vind je het ook leuk om mijn nieuwe kanaal op GabTV te bekijken. Ik had al een account op Gab, maar nu lijkt het me ook leuk om mijn video’s daar te uploaden. Je vind de links terug in de beschrijving.
Ik stel jullie gebeden en steun zeer op prijs! Kijk in de beschrijving van deze video of op mijn website hoe je me kunt helpen. Ook plaats ik daar een link naar zowel de Nederlandse als de Engelse transcripties van deze video.
Gods zegen toegewenst, bedankt voor het kijken, en als de Heer het wil zien we elkaar in mijn volgende video!
