Apologeet.nl

In de laatste video, en de video’s daarvoor vroeg ik jullie of er onderwerpen zijn die ik zou kunnen bespreken. Tot nu toe heb ik er verschillende. Een van jullie wil het hebben over deïsme en waarom het wel of niet een gebrekkig idee is. En Nortega kwam met ook een goed onderwerp. Hij zei:

Als u kunt, wilt u dan uitleggen waarom we onze (lichamelijke of geestelijke) vermogens moeten gebruiken voor de doeleinden waartoe ze geordend zijn? […] Voor zover ik weet, is het begrip ‘geordend’ in de zin waarin ik het gebruik, afkomstig uit de Thomistische en (oorspronkelijk) de Aristotelische filosofie. Dus als iets geordend is, zouden we kunnen zeggen dat het ‘bedoeld is voor’ iets, of dat dit zijn ‘bestaansreden’ is (raison d’être).

Het zal je misschien niet verbazen dat ik hier even flink over moet nadenken… Waarom stellen mensen, die veel slimmer lijken te zijn dan ik, mij dit soort vragen. Ach, het is mijn eigen schuld, dus ik ga de uitdaging aan.

Maar laat me er eerst nog één doen over apologetische argumenten. Hier gaan we!

Het argument

Dit argument is in zekere zin vergelijkbaar met het argument van de religieuze ervaring. Het stelt dat:

1. Het geloof in God—dat Wezen aan wie eerbied en aanbidding verschuldigd zijn—is gemeengoed voor bijna alle mensen van alle tijden en alle culturen.
2. Ofwel heeft de overgrote meerderheid van de mensen in de geschiedenis zich vreselijk vergist in dit meest fundamentele element van hun leven, ofwel hebben zij dat niet gedaan.
3. Het is zeer aannemelijk om te geloven dat ze zich niet hebben vergist.
4. Daarom is het zeer aannemelijk te geloven dat God inderdaad bestaat.

Normaal zullen de meesten mensen gewoon toegeven dat het geloof in het bovennatuurlijke over de hele geschiedenis aanwezig is geweest. Maar is deze onbetwiste realiteit een bewijs voor de waarheid van deze religieuze beweringen? Veel sceptici geven toe dat de getuigenissen die we hebben zeer indrukwekkend zijn: De overgrote meerderheid van de mensen heeft geloofd in een God of een soort hogere macht. Een wezen op wie de juiste reactie alleen maar eerbied en aanbidding kon zijn. Normaal gesproken zal niemand zeggen dat deze gevoelens van ontzag, en de drang om te aanbidden, en de offers die mensen hebben gebracht voor hun geloof, nep zijn. Ik bedoel, geen weldenkend mens zou beweren dat een martelaar stierf voor iets waar hij of zij niet van overtuigd was. Dus hun geloof was oprecht. Maar als God niet bestaat, dan hebben deze dingen nooit enige zin gehad, toch? Al deze mensen, en we hebben het niet over één of twee, zijn verward door te geloven dat wat ze deden enige zin had. Is het echt aannemelijk om dat te geloven? Kan het echt zo zijn dat wij—de verlichte generatie—zoveel slimmer zijn. Dat heeft iets weg van hoogmoed, ja, het lijkt zelfs op arrogantie.

Natuurlijk

De drang en het geestelijk vermogen om te aanbidden, en om na te denken over het concept van een hoger wezen, lijkt in onze natuur ingebakken te zitten. Bovendien lijkt het erop dat bijna iedereen het verlangen heeft om deze zogenaamde leegte in ons eigen wezen te vullen. Het is interessant om te zien dat bijvoorbeeld zelfs atheïsten de drang schijnen te hebben om iets met deze lege gevoelens te doen. Ze organiseren een atheïstische kerk, ze organiseren enorme bijeenkomsten waarin ze elkaar aanmoedigen om vast te houden aan het enige ware geloof… dat er geen bovennatuurlijk rijk bestaat… Ach ja…

Iedereen was bedrogen (behalve ik)

Maar! Ik ben een aardige vent, dus laten we onze atheïstische vrienden het voordeel van de twijfel geven. Laten we eens redeneren zoals zij doen. Laten we zeggen dat die miljoenen—die allemaal zeiden dè God gevonden te hebben die het waard is vereerd en aanbeden te worden—eigenlijk bedrogen of geestesziek waren, of simpelweg logen over hun toestand. Zou dit echt een intellectueel eerlijk standpunt zijn? Zou het waarschijnlijk zijn?

Als je erover nadenkt, lijkt het mij dat degenen die beweren dat al deze mensen, al deze gelovigen door de eeuwen heen, op de één of andere manier gek, dom, of zelfs oneerlijk waren. Het lijkt mij dat juist zij degenen zijn die het beste passen in het plaatje wat ze eigenlijk anderen proberen aan te praten.

Laten we er maar eens wat drogredenen tegenaan gooien

Maar nu zal de slimme atheïst zijn mede-‘iets minder slimme’-atheïsten te hulp willen schieten. De slimme atheïst zal roepen dat ik zojuist de Argumentum ad populum drogreden (argument van de meerderheid) heb begaan. Alleen omdat een significante populatie van mensen gelooft dat een stelling waar is, maakt het nog niet automatisch waar. Maar laten we dit eens van dichtbij bekijken. We hebben het niet over een vast moment in de tijd. Deze miljoenen leven niet op dit moment, maar zij getuigden van hun geloof door alle eeuwen heen. Zij zijn altijd de meerderheid geweest en hun opvatting is nooit echt veel veranderd. We hebben het hier niet over medische of kosmologische inzichten. In deze disciplines duikt de Argumentum ad populum drogreden regelmatig op in de geschiedenis. Waarom zou je je handen wassen? De meerderheid van de artsen denkt dat het geen nut heeft, dus wie ben jij om iets anders te beweren? Maar dit is een andere situatie, is het niet? In het voorbeeld van de artsen hebben we het over hoog opgeleide mensen die weigeren buiten de gebaande paden te denken.

Bij het geloof in een hoger wezen hebben we gezien dat het bewustzijn al zo lang bestaat en onder zulke verschillende groepen dat we veilig kunnen aannemen dat er onder hen veel ‘buiten-de-kader denkers’ zijn geweest. Toch geloofde de meerderheid rotsvast in een hoger wezen. Sommigen van hen formuleerden hun geloof in ingewikkelde ideeën, terwijl anderen gewoon geloofden wat ze hadden ervaren. Maar wat als God niet zou bestaat? Wat is het dan dat gelovigen hebben gevoeld of ervaren? Hun ervaring gaat verder dan enig ander voorbeeld van collectieve dwaling, zoals dat van het eerder genoemde voorbeeld van de artsen. We spreken niet gewoon over een groep mensen die krampachtig vasthouden aan een verkeerde theorie—nee, deze groep heeft iets ervaren dat veel dieper gaat dan een gemiddeld theoretisch idee.

Velen die in God geloven en geloofd hebben, zeggen dat het is alsof ze een relatie hebben met een echt persoon. Maar als God nooit zou hebben bestaan, zou deze relatie ook niet bestaan. Ze zouden met aanbidding en liefde antwoorden op helemaal niets. Er zou niets zijn om hun aanbidding te ontvangen en hun vragen te beantwoorden. Het is als een arm kind in de sloppenwijk dat oprecht gelooft dat hij in een kasteel met gouden deurknoppen woont.

Stellen dat al deze mensen, van zeer hoog opgeleid tot het laagste niveau, misleid waren, is als een blinde die het bestaan van de zon ontkent. En als je er een drogreden tegenaan wilt gooien, zou je zelfs kunnen zeggen dat deze sceptici en atheïsten zichzelf van een drogreden bedienen. Ze bedienen zich namelijk van het zogenaamde ‘snob appeal.’ Deze drogreden doet eigenlijk een beroep op de natuurlijke drang om je van de rest te onderscheiden. Het is een beroep op je innerlijke snob of je innerlijke elitaire neigingen.

Ja, het is duidelijk. Intelligente mensen zijn atheïstisch.

En we hebben allemaal dit voorbeeld gehoord:

Geloof jij in Jezus? Je maakt een grapje zeker?

Een snob appeal gebruiken om iemand van Christus af te brengen. Het gevolg is dat je een minder goed mens bent omdat je in Jezus gelooft.

Het is Evolutionair!

Sommige niet-gelovigen zullen het argument van ‘algemene instemming’ wegredeneren met evolutionaire ideeën. Deze redenering zorgen altijd dat ik een beetje moet lachen. Het laat goed zien wat ik al eerder betoogde, zelfs atheïsten hebben een drang om de leegte op te vullen. Ze doen dat met een buitengewoon groot geloof in naturalistische ideeën. Ze beginnen hun verhalen vaak zo:

Een van de vaardigheden die de Homo hielpen slagen, was verbeeldingskracht—een vermogen dat je nu kunt gebruiken om je voor te stellen hoe hij zich ontwikkelde. ⁱ

En omdat je nu dus je voorstellingsvermogen weet te gebruiken, moeten we het ook gelijk maar even doen, toch?

Er was eens een aapachtig schepsel, laten we haar Ida noemen dat rondhing en geen aandacht schonk aan haar omgeving. Plotseling bewogen de struiken. Ida lette niet goed op en plotseling sprong er een roofdier uit de struiken en at de arme kleine Ida op. Ida’s vrienden zagen dit en ontwikkelden een natuurlijke angst voor bewegende struiken. De volgende keer dat ze de struiken zagen bewegen, renden ze weg, ook al was het de wind.

Miljoenen jaren later, is deze nerveuze houding er nog steeds. Maar nu hebben we een mensachtig wezen, Lucy genaamd. Ze is slim, en ze wil weten waarom de struiken zo vaak bewegen zonder dat er een echt roofdier is. Ze onderzoekt de struiken en ziet niets. Lucy concludeert dat het een onzichtbare kracht was die het deed.

Zie je waar dit heen gaat? Weer een miljoen jaar later wordt deze onzichtbare kracht verblijd met offers omdat niemand opgegeten wil worden door een roofdier. En voilà, een perfecte verklaring over hoe religie begon … Echt? Dus, het evolutionaire proces heeft religie in onze hersenen ingebakken omdat we anders opgegeten zouden kunnen worden? En ja, we zijn terug bij de snob appeal. De atheïsten weten dat we niet meer bang hoeven te zijn voor roofdieren zoals Ida en Lucy dat wel waren. Dus omdat ze nu beter weten, weten ze ook dat we geen behoefte meer hebben aan religie. En raad eens! Zij zijn degenen die bij deze speciale groep horen, dè groep die deze bijzondere kennis heeft. Ik vraag me altijd af waarom zij hun standpunt zo luid verdedigen. Waarom zouden ze hun voorsprong op de evolutionaire ladder willen opgeven. Dat is toch niet echt voordelig? Oké, laat maar. Ik laat de conclusies aan jullie zelf over in de commentaarsectie.

Outro

Nu we het er toch over hebben. Ik ben vooral actief op mijn Odysee kanaal. U kunt ook commentaar geven op mijn video’s op BitChute of YouTube, maar ik ben niet vaak actief op die twee kanalen, dus je zult daar waarschijnlijk geen antwoord krijgen.

Kijk ook eens in de beschrijving van deze video! Je vindt daar manieren om me te ondersteunen, of je kunt mijn website bezoeken en de transcriptie van deze video lezen. Ik probeer het transcript altijd in het Nederlands en Engels beschikbaar te maken.

Ik wil je graag uitnodigen om me te volgen op mijn Odysee kanaal. Odysee is een platform dat gebaseerd is op een protocol genaamd LBRY, dat op zijn beurt gebouwd is op blockchain technologie. LBRY is een gedecentraliseerd protocol, gedreven door de gemeenschap en open source—dat betekent dat het niet zo is dat er maar één log bedrijf is dat probeert zijn ideeën aan je op te dringen. Het is een initiatief waar iedereen aan mee kan werken.

Video’s die worden geüpload via het LBRY-protocol zijn censuurvrij, in tegenstelling tot andere. Het zou geweldig zijn als je me daar gaat volgen. Als je je eigen kanaal op Odysee wilt beginnen, kun je mijn uitnodiging in de beschrijving gebruiken. Als je dat doet, krijgen we allebei wat gratis LBC!

Hoe dan ook! Genoeg voor vandaag. Zoals altijd, bedankt voor het kijken, Gods zegen en we zien elkaar in de volgende video!

Bronnen

i Fuentes, A., How Did Belief Evolve?, [internet, 26-02-2020] https://www.sapiens.org/biology/religion-origins/, Sapiens, Wenner-Gren Foundation (accessed 17-03-2022).

Gerelateerde artikels

Het gewetens-argument vereenvoudigd Ontologisch argument vereenvoudigd Moreel Argument vereenvoudigd Religieuze Ervaring Argument vereenvoudigd