Apologeet.nl

Je hebt misschien wel eens gehoord van de vijf sola’s van het protestantisme. Het is eigenlijk een samenvatting van wat de protestanten geloven dat waar is na de reformatie. Sola is latijn voor ‘alleen.’ Ik zal zo meteen wat meer uitleggen over deze sola’s. Maar ik wil vooral met u nadenken over sola fide, of geloof alleen, en wat het betekent gered te worden door geloof alleen.

De vijf Solas

Laten we de sola’s even opnoemen.

1. Ten eerste is er sola scriptura. Protestanten richten zich op de Schrift alleen (Bijbel alleen), sola scriptura. In mooiere woorden zou je kunnen zeggen:ⁱ

   Dat de Bijbel zoals wij die nu hebben het geïnspireerde Woord van God is, en dat die gezaghebbend en toereikend is voor alle geloof en praktijk, is het fundament waarop alle andere christelijke leerstellingen staan. Deze waarheid moet voortdurend bevestigd en verdedigd worden.

   De Schrift alleen is heel belangrijk, maar we moeten oppassen dat we dit idee van nuda scriptura, dat ‘kale Schrift’ of ‘naakte Schrift’ betekent, niet door elkaar halen. Dit is het idee dat we geen ander ‘leidraad dan de Bijbel’ of ‘geloofsbelijdenis’ moeten hebben! Een ‘geloofsbelijdenis’ is een overeenkomst van leringen die door de meerderheid van de groep worden aanvaard. Nuda scripture zegt eigenlijk dat, geloofsbelijdenissen, tradities en leiders binnen de kerken hebben geen gezag van betekenis hebben. Dit is natuurlijk niet wat de hervormers bedoelden met sola scriptura. Ze wilden er alleen zeker van zijn dat alle gebeurtenissen, ideeën en andere activiteiten in de kerk in overeenstemming met de Bijbel plaatsvonden.
   Ik wilde deze eerste sola wat duidelijker maken voordat we verder gaan. Het helpt je misschien te begrijpen waarom ik altijd probeer goede Bijbelse argumenten te vinden voor de zaken die ik onderwijs.


2. Sola gratia, of ‘genade alleen,’ zegt dat zondaars gered worden als een onverdiende genadegave van God.


3. Sola Christo (solus Christus), of ‘Christus alleen,’ benadrukt de exclusiviteit van Jezus’ rol in de verlossing.


4. Soli Deo gloria, of ‘tot eer van God alleen,’ zegt dat het doel van de schepping, de verlossing en alles – ook ons doel als christenen – de glorie van God is.


5. Sola fide, of ‘geloof alleen,’ bevestigt dat de rechtvaardiging – het in orde worden gemaakt met God – alleen door het geloof in Jezus tot stand komt.

Is Sola Fide belangrijk?

Om kort te zijn: Ja!

De prediking van deze waarheid is van het grootste belang voor de Kerk (dat is de Kerk met de hoofdletter ‘C’). Veel theologen zullen het erover eens zijn dat het idee van redding door geloof alleen één van de belangrijkste pilaren van het christelijk geloof is. Grudemⁱⁱ is duidelijk over de noodzaak om deze waarheid zo vaak mogelijk te prediken. Hij zeg:

Wanneer de prediking van een kerk de evangelieboodschap van ‘redding door geloof alleen’, voor haar leden verborgen houdt, zodat het evangelie niet duidelijk wordt verkondigd, en als dit ook al enige tijd niet is verkondigd, kunnen we deze groep geen kerk noemen.

Het is al een tijdje geleden dat ik zijn boek heb gelezen, en het is interessant dat hij daadwerkelijk in woorden heeft weten op te schrijven hoe ik denk over het onderwerp van geloof. Ik heb inmiddels te veel preken gehoord waarin de naam van Jezus niet eens wordt uitgesproken. De spreker gebruikte de naam van Jezus misschien aan het eind van het openings- of slotgebed, maar tijdens de preek hoorde ik alleen maar ‘God dit en God dat.’ In die preken werd niet eens verwezen naar God als Vader, nee, gewoon God.

Waar ging die preek dan over? Over welke god hebben we het eigenlijk? Zie je, een peptalk over hoe ik met de uitdagingen van het leven moet omgaan kan ik ook vinden op ‘Ted-talks.’ En serieus, ik maak geen grapje! Sommige van deze zogenaamde preken gaan over je gevoelens, gedrag en houding. Maar geen van hen legt uit hoe je op dat punt moet komen. Niet eens een hint naar geloof in de reddende genade van God door zijn Zoon Jezus Christus.

Een kerk zonder de boodschap van verlossing is gedoemd een leuke club van gezellige gesprekken te worden. Daarvoor kun je ook naar de voetbalclub gaan.

Waarom is het belangrijk?

Waarom maak ik me hier zo hard voor, zult je je misschien afvragen? Sola fide of geloof alleen is een heel belangrijk verschil tussen het Bijbelse christendom en bijna alle andere religies en leringen. De meeste religies en sektes zeggen dat je moet werken om gered te worden. Maar dit is niet wat de Bijbel ons vertelt. De Bijbel laat zien verlossing het werk van God is, door Jezus, die ons redt. Terwijl alle andere religies gebaseerd zijn op eigen inspanningen, weten wij, christenen, dat we niet veel anders kunnen doen dan ons geloof stellen in Jezus Christus als Heer.

Romeinen 4:4-5

Aan hem nu die werkt, wordt het loon niet toegerekend naar genade, maar naar wat men hem verschuldigd is. Bij hem echter die niet werkt, maar gelooft in Hem Die de goddeloze rechtvaardigt, wordt zijn geloof gerekend tot gerechtigheid.

Deze tekst volgt op een voorbeeld dat Paulus geeft over Abraham. Ik zal daar later iets meer over zeggen. Eerst wil ik ook vers 21 lezen, uit 2 Corinthiërs 5.

2 Korintiërs 5:21

Want Hem Die geen zonde gekend heeft, heeft Hij voor ons tot zonde gemaakt, opdat wij zouden worden gerechtigheid van God in Hem.

Ons geloof in het reddend handelen van Jezus zal ons rechtvaardig maken in de ogen van God. Is die rechtvaardigheid iets wat we kunnen bereiken door een oud vrouwtje te helpen met oversteken? Nou, ik weet niet hoeveel oude dames u wilt helpen om eindelijk een staat van volmaaktheid te bereiken? Maar, laat me je verzekeren, geen enkele hoeveelheid goede daden kan je ooit volledig bevrijden van zonde. Als u besluit dat u volmaakt wilt worden door uw eigen daden, zult u elke wet moeten gehoorzamen zoals die door God is gegeven.

Galaten 3:10-11

Want allen die uit de werken van de wet zijn, zijn onder de vloek. Er staat immers geschreven: Vervloekt is ieder die niet blijft bij alles wat geschreven staat in het boek van de wet, om dat te doen. En dat door de wet niemand gerechtvaardigd wordt voor God, is duidelijk, want de rechtvaardige zal uit het geloof leven.

Nogmaals, deze passage is duidelijk! Welk werk je ook probeert te doen om gered te worden, het zal niet genoeg zijn. Er zal altijd een moment zijn waarop je tekort schiet.

Ik kijk gewoon naar mijn eigen leven. Ik ben een zeer bevoorrecht man. Als zendeling mag ik bijna elke dag met Gods woord werken. Ik mag gave dingen doen, zoals met mijn 4×4 over de slechtste wegen rijden die je je kunt voorstellen, alleen maar om het Evangelie naar onbereikte mensen te brengen! Ik probeer Gods goede werken te doen en toch val ik vrij vaak in zondig gedrag. Gewoon, een verkeerde gedachte over deze of gene domme jongen. Gewoon een snelle wellustige blik op die mooie dame. Gewoon een kort moment waarin ik een vervelend woord laat horen… Als ik door mijn werken rechtvaardig zou moeten worden, zou ik voor altijd hopeloos verloren zijn!

Actief geloof

Oké, laten we teruggaan naar Romeinen om te zien waarom Paulus Abraham noemde. Hij lijkt een belangrijk voorbeeld omdat Paulus hem ook gebruikt in onze laatste tekst, die uit Galaten 3.

Paulus begint Romeinen hoofdstuk 4 met de vraag of Abraham werd gerechtvaardigd door zijn werken.

Romeinen 4:2-3

Immers, als Abraham uit werken gerechtvaardigd is, heeft hij iets om zich op te beroemen, maar niet bij God. Want wat zegt de Schrift? En Abraham geloofde God, en het is hem tot gerechtigheid gerekend.

Paulus maakt meteen duidelijk dat Abrahams werken hem niet rechtvaardigden. Hij werd gerechtvaardigd door zijn geloof waardoor hij deze werken deed. Dat is interessant, toch? Laten we eens kijken wat Jakobus zegt over geloof.

Jakobus 2:26

Want zoals het lichaam zonder geest dood is, zo is ook het geloof zonder de werken dood.

Dus, moeten we dan toch werken voor onze verlossing? Nee, dat is niet wat Jakobus probeert uit te leggen. Jakobus geeft voorbeelden van wat we een ‘holistische kijk op geloof’ zouden noemen. Tegenwoordig hebben we de neiging om de geestelijke zaken te scheiden van de fysieke dingen.

Even een voorbeeld van holistisch denken: Als ik verkouden ben, kan ik hoofdpijn krijgen. Maar wat als ik hoofdpijn krijg zonder lichamelijke oorzaak? Kan het zijn dat ik met geestelijke dingen worstel? In dat geval kan ik beter geen paracetamol nemen, maar proberen het geestelijke probleem aan te pakken. Ons lichaam staat niet los van onze geest.

Hetzelfde geldt voor geloof. Ik heb mensen ontmoet die zeiden dat ze geloof hadden, maar eerlijk gezegd bleek dat uit niets in hun leven. Toen hun collega’s bijvoorbeeld ontdekten dat ze op zondagmorgen naar de kerk gingen, waren ze (de collegae) erg verbaasd! Jacobus had te maken met dit soort denken en zei:

Jakobus 2:18

Maar nu zal iemand zeggen: U hebt geloof en ik heb werken. Laat mij dan uw geloof zien uit uw werken en ik zal u uit mijn werken mijn geloof laten zien.

Noach had geloof en hij gehoorzaamde God door de Ark te bouwen. Noach’s geloof zou van weinig nut zijn geweest als hij besloot God niet te gehoorzamen. Net zo stapte David in geloof uit en kwam in actie tegen Goliath.

De mensen in het Oude Testament beseften dat geloof actie betekende. Maar actie zonder geloof is nutteloos en evenzo zegt Jacobus dat geloof zonder daden ook nutteloos is.

Jakobus 2:14

Wat voor nut heeft het, mijn broeders, als iemand zegt dat hij geloof heeft, en hij heeft geen werken? Kan dat geloof hem zalig maken?

Hier gebruikt Jacobus het woord ‘geloof’ zoals sommige mensen het gebruiken. Sommigen gebruiken het gewoon zonder serieus te zijn. Dat maakt het een hol woord – een woord dat leeg is van betekenis en dus niets betekent. Als hij zegt “kan het geloof zalig maken?” doelt hij niet op ècht reddend geloof. Nee, Jakobus heeft het over die kletspraat die sommige mensen gebruiken om christelijker te klinken.

Jakobus 2:19

U gelooft dat God één is; daar doet u goed aan. Maar ook de demonen geloven dit, en zij sidderen

Hoe vaak verwarren mensen reddend geloof met gewoon geloven dat God bestaat. Ik heb mensen ontmoet die er geen moeite mee hebben toe te geven dat Jezus echt is gestorven en op de derde dag is opgestaan. Maar toegeven of accepteren dat iets echt is, betekent niet altijd dat je het ook snapt. Als mijn vrouw me bijvoorbeeld zegt dat het eten klaar is, kan ik wel besluiten te geloven dat ze gelijk heeft, maar dat brengt me niet veel dichter bij mijn maaltijd. Ik zal dat geloof in daden moeten omzetten en uit mijn kamer moeten komen om aan tafel te gaan zitten en te genieten van de heerlijke maaltijd.

Twijfel als tegenpool van geloof?

Iets anders dat we moeten weten is dat geloof niet het tegenovergestelde is van twijfel. Ik heb christenen horen zeggen dat er in de harten van èchte christenen geen plaats is voor twijfel. Dit soort opschepperige verklaringen worden in veel genezingsdiensten gebruikt. Als je wilt dat God je geneest, moet je niet twijfelen!

Jaren geleden ontwikkelde ik astma. Dat was een enorme teleurstelling want ik hield van sport. Ik was eigenlijk best goed in BMX en later ging ik ook nog karate beoefenen. Ik was geen christen, dus naast sport wilde ik ook marinier of commando in het leger worden. Alles zag er goed uit, totdat ik langzaam maar zeker astmatisch werd. Na een tijdje stopte ik met BMX en karate, en werd ik afgekeurd voor het leger.

Niet lang nadat ik christen was geworden, trouwde ik en vergat ik mijn sportieve ambities. Op een avond waren mijn vrouw en ik een beetje aan het donderjagen. Ze rende achter me aan en ik rende de trap op. Halverwege stortte ik in. Totaal buiten adem met een hartslag zo hoog als de Mount Everest. Ik was zo boos en teleurgesteld tegelijk. Ik schreeuwde het uit naar de Heer en vroeg waarom Hij me niet gewoon genas. Na deze gebeurtenis voelde ik me schuldig. Hoe kon ik zo onbeleefd en respectloos tegen God zijn. Ik twijfelde er aan dat Hij zelfs maar zou overwegen me te zegenen met een genezing.

Een paar maanden later ging ik naar de dokter om uit te zoeken of mijn medicijnen nog steeds voldoende waren voor mijn aandoening. Na een paar tests vroeg de verpleger waarom ik die tests eigenlijk wilde… Uhh, om te zien hoe het met mijn astma gesteld is, duh! De verpleger keek nog eens naar de resultaten en was een beetje verward. “Maar meneer Hofmann, uw longen zijn gewoon 100% schoon. Waarom denkt u dat u astma heeft?”

In zijn goedheid wist God de Vader van mijn twijfels. Hij weet als geen ander dat wij, mensen, zwak zijn, en toch zegende Hij me door me te genezen van deze toestand.

In het evangelie van Marcus zien we een gebeurtenis waarbij een vader bij Jezus komt om Hem te vragen of Hij zijn zoon wil bevrijden van een boze geest.

Marcus 9:23-24

En Jezus zei tegen hem: Als u kunt geloven, alle dingen zijn mogelijk voor wie gelooft. En meteen riep de vader van het kind onder tranen: Ik geloof, Heere! Kom mijn ongeloof te hulp.

Lees het verhaal zelf maar eens. Ik denk dat je de uitkomst wel kunt raden, toch? Iemand kan dus duidelijk geloof hebben, in de zin dat hij Jezus vertrouwt en zich aan Hem toewijdt, en tegelijkertijd twijfel hebben over de dingen die Jezus voor hem wil doen.

Geloof is Gods geschenk

Geloof is iets dat God ons wil geven, door zijn Geest, niet omdat we het verdienen, maar omdat Hij goed is. Herinner je het stuk uit Efeziërs 2:8-9?

Want uit genade bent u zalig geworden, door het geloof, en dat niet uit u, het is de gave van God; niet uit werken, opdat niemand zou roemen.

Geloven en geloof

Ik heb nagedacht over het feit dat het God is die geloof geeft. Ik geloof niet dat Hij geloof geeft aan slechts een selecte groep. Dat noemen we de leer van de voorbestemming. Nee, maar ik geloof wel dat wij uit onszelf niet het geloof kunnen hebben dat nodig is om gered te worden. We hebben immers gezien dat het geloof door God wordt gegeven,

Wat bedoel ik daarmee? Laten we de passage uit Jakobus nog eens bekijken.

Jakobus 2:19

U gelooft dat God één is; daar doet u goed aan. Maar ook de demonen geloven dit, en zij sidderen.

Geloven dat God bestaat, is niet zo ingewikkeld. Ik ontmoet veel mensen die gewoon geloven dat er een Schepper is. Zelf geloofde ik dat op een gegeven moment ook. Ik geloofde ook dat het hele verhaal van Jezus waar was. Ik bedoel, wie ben ik om te zeggen dat al die getuigen gek waren, toch? Nee, Jezus moest ècht zijn en het moest gewoon waar zijn dat Hij opstond uit het graf. Toch, alleen feitelijk geloven dat het waar is bracht me niet dichter bij verlossing. De demonen geloven allemaal dat het waar is, maar ze zijn bang en doen het in hun broek.

Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat ik deel uitmaakte van het verhaal. Ik bedoel, als het waar was dat Jezus stierf en opstond, moest het ook waar zijn dat Hij dit deed om de wereld te redden. Dan moest het ook waar zijn dat ik verloren was. De vraag was of ik Zijn aanbod van redding wilde accepteren.

Pas toen ik begon te beseffen dat ik deel uitmaakte van het verhaal, begon ik te begrijpen dat ik mijn vertrouwen, mijn geloof, in Hem moest stellen. Ik kwam op het punt dat ik God om geloof moest vragen omdat ik het, in mijn eentje, moeilijk vond om te vertrouwen op iets waarvan ik wist dat waar moest zijn. Het is waar dat de Bijbel ons nooit leert te bidden om geloof. Toch mogen wij, net als de discipelen, God vragen ons geloof te vergroten.

Lucas 17:5

En de apostelen zeiden tegen de Heere: Vermeerder ons het geloof.

Geloof in het dagelijks leven

Tot slot denk ik dat het goed is om te zeggen dat we ook ons geloof moeten ‘trainen.’ Maar hoe?

Romeinen 10:17

Zo is dan het geloof uit het gehoor en het gehoor door het Woord van God.

Het zorgvuldig bestuderen van Gods Woord is heel belangrijk voor een groeiend geloof. God wil dat we Hem (leren) kennen. Hij wil ons ook kunnen leiden in elk aspect van het leven. Het is door het horen en lezen van de Schrift dat we een sterk, zelfverzekerd geloof beginnen te ontwikkelen en te ervaren. In principe moeten we de Bijbel bestuderen en Hem om wijsheid vragen als we iets niet echt begrijpen.

Bij het bestuderen van de Bijbel mogen we erop vertrouwen dat God ons zal helpen door zijn Geest.

Spreuken 3:5-6

Vertrouw op de HEERE met heel je hart, en steun op je eigen inzicht niet. Ken Hem in al je wegen, dan zal Híj je paden rechtmaken.

Vertel me wat je denkt

Er is zoveel meer te zeggen over dit onderwerp, maar ik lees graag je ideeën. Ik hoor graag van je, maar hou het broederlijk (en daarmee bedoel ik vooral ‘vriendelijk’).

Volgen

Bekijk de beschrijving van deze video. Daar vind je een link naar mijn Odysee kanaal. Je kunt ook mijn videokanalen op GabTV, Flote en Bitchute bekijken, en mijn andere sociale media. Ook vind je daar een link naar zowel de Nederlandse als de Engelse transcripties van deze video.

Ondersteuning

Tot slot, heel erg bedankt voor jullie gebeden en steun! U kunt in de beschrijving van deze video of op mijn website kijken hoe u mij kunt helpen.

God’s zegen! Bedankt voor het kijken, en als de Heer het wil zien we elkaar in mijn volgende video!

Eindnoten

i J.Bridges, geciteerd in: Sola Scriptura, The Protestant Position on the Bible, vertaling: Jurgen Hofmann, Joel R. Beeke [et al.] ; Don Kistler, general editor. 2^nd ed. Reformation Trust Publishing, Lake Mary, 2009, p.3.

ii Grudem, W., Systematic theologiy: An Introduction to Biblical Doctrine, vertaling: Jurgen Hofmann, Inter-Varsity Press, Leicester, 2000, blz. 755.

Gerelateerde artikels

Het christendom is alleen maar een kruk voor zwakke mensen Waarom geloof je de bijbel? Kritisch over het idee van ‘Eens behouden, altijd behouden’ Kan een christen zijn redding verliezen?